Katten en hun snorharen

Als katteneigenaren weten we allemaal dat onze geliefde viervoeters enkele van de meest mysterieuze en fascinerende wezens zijn.

Ze bezitten een scala aan unieke eigenschappen, maar een van de meest intrigerende aspecten van hun anatomie is misschien wel hun snorharen.

Deze fijne, gevoelige haren lijken misschien onbeduidend, maar voor katten spelen ze een cruciale rol in hun dagelijkse leven, waardoor ze als het ware overal doorheen kunnen navigeren.

Laten we in deze blog inzoomen op katten en hun snorharen, want deze delicate haren, wetenschappelijk bekend als vibrissae, verdienen een nadere blik op hun anatomie en functies.

De tactiele navigatie van katten

Katten zijn van nature nieuwsgierige wezens die graag de wereld om hen heen verkennen. Hun snorharen, die zich niet alleen op hun snuit, maar ook op andere delen van hun lichaam bevinden (zie hieronder), spelen een essentiële rol bij het navigeren in hun omgeving.

Deze haren zijn niet zomaar versiering; ze zijn buitengewoon gevoelig voor aanraking en vibraties.

Wanneer een kat zijn snorharen tegen een oppervlak of object plaatst, fungeren ze als een soort ‘tactiele antennes’.

Ze kunnen subtiele veranderingen in luchtdruk en beweging waarnemen. Dit stelt katten in staat om de ruimte om hen heen te ‘voelen’ zonder het object daadwerkelijk aan te raken. Het is als een ingebouwd radarsysteem dat hen helpt te bepalen of ze door een smalle opening kunnen glippen, in een nauwe doorgang kunnen passen of een potentieel obstakel kunnen ontwijken.

Snorharen, bijzondere haren

Snorharen komen, net als de andere haren van de kat, uit haarzakjes. Het verschil met normale haren is dat snorharen wortels hebben die tot 3x dieper reiken dan gewoon haar. De hersenen van de kat ontvangen informatie vanuit de zintuigelijke cellen, proprioceptoren, aan de basis van de snorharen, dus in de haarzakjes.

Deze zenuwuiteinden zijn uiterst gevoelig voor aanraking en trillingen. Wanneer een kat zijn snorharen tegen een oppervlak plaatst, kunnen deze zenuwuiteinden zelfs de kleinste bewegingen en trillingen detecteren.

Verschillende type snorharen

Katten hebben snorharen op verschillende plaatsen op hun lichaam. Terwijl de meeste mensen denken aan de snorharen rond de snuit, hebben katten snorharen op diverse andere locaties, zoals boven het oog, op de kin en op de voorpoten.
Afhankelijk van het ras hebben katten een verschillend aantal snorharen.
Hier is een overzicht van de belangrijkste snorharen op het lichaam van een kat:

Mystaciale snorharen (snuit snorharen)

De meest opvallende snorharen bevinden zich rond de snuit van de kat.
Elke kat heeft ongeveer 24 gezichtssnorharen, 12 aan elke kant van zijn snuit. Ze steken zijwaarts uit en zijn vaak langer dan de andere snorharen.
Deze snorharen helpen katten bij het inschatten van de breedte van openingen en objecten, en ze fungeren als een soort radar om aan te geven of ze ergens doorheen kunnen.

Supraorbitale snorharen (snorharen boven het oog)

Meestal hebben katten 3 supraorbitale (ook wel superciliaire) snorharen aan iedere zijde. Deze korte snorharen bevinden zich boven de ogen van de kat, vlak boven de oogleden. Ze zijn bijzonder gevoelig voor aanraking en helpen katten bij het inschatten van de afstand tot objecten, vooral bij het springen en klimmen.

Auriculaire snorharen (oorsnorharen)

Deze snorharen bevindingen zich op het achterhoofd van een kat, net achter de oren. Ze spelen een rol bij het lokaliseren van prooien, vooral bij de nachtelijke jacht.

Mandibulaire snorharen (snorharen op de kin)

Deze snorharen bevinden zich op de kin van de kat, in het gebied rond de onderkaak. Ze zijn minder opvallend dan andere snorharen, maar net zo functioneel. Deze snorharen helpen katten bij het verkennen van objecten op grondniveau en bij het vaststellen van de textuur van oppervlakken waar ze hun kin op leggen. Ze stellen katten in staat om de textuur en trilling van oppervlakken te detecteren, wat essentieel is voor het beoordelevan van veilige en comfortabele rustplekjes.

Carpal snorharen (pols- of voorpoot snorharen)

Deze snorharen bevinden zich op de binnenkant van de voorpoten van een kat, net boven de “pols”. Ze worden vaak gebruikt om te voelen of een prooi nog leeft of om gevangen prooien vast te houden tijdens het eten.

Uitvallen van snorharen

Snorharen zijn niet permanent en kunnen uitvallen en terug groeien.

Na verloop van tijd kunnen snorharen beschadigd raken, versleten worden of breken en daarom hebben katten een mechanisme ontwikkeld om ze te vernieuwen.
Het uitvallen is een natuurlijk proces. Het uitvallen betekent dat nieuwe snorharen in de groeifase treden om de verloren exemplaren te vervangen.
Het is belangrijk om je kat tijdens deze fase extra zorg en aandacht te geven.
Naarmate de kat ouder wordt, wordt het aantal snorharen minder en worden de snorharen ook dunner en groeien ze minder snel terug.

Het is echt wonderbaarlijk om te bedenken hoe deze schijnbaar eenvoudige haren een belangrijk onderdeel vormen van het dagelijkse leven van katten.